خاکشیر

نام علمی خاکشیر: Sisymbrium officinale

خلوص بذر خاکشیر: 96%

قوه نامیه بذر خاکشیر: 80%

وزن هزار دانه بذر خاکشیر: 0/2 گرم

تکثیر خاکشیر از طریق کاشت دانه گیاه در پاییز یا بهار صورت می‌گیرد. برای این منظور دانه‌های رسیده را در زمین سبک و نسبتاً مرطوب می‌پاشند. در هنگام پخش دانه‌ها، باید به فاصله هر بوته با بوته‌های پیرامون آن توجه نمود. پس از رشد بوته‌ها، فاصله آن‌ها با خارج کردن پایه‌های اضافی مرتب می‌شود. برگ یا ساقه کامل گلدار این گیاه را از خرداد تا شهریور ماه می‌چینند و دانه‌های آن را در مرداد و شهریور محصول‌برداری می‌کنند. پس از برداشت محصول، دانه‌های استخراج شده خاکشی را برای خشک کردن به طور طبیعی در سایه یا در محلی از انبار که هوا به خوبی جریان داشته باشد، قرار می‌دهند. خشک کردن دانه‌های خاکشی به صورت مصنوعی در حرارت 40 تا 50 درجه نیز انجام می‌گیرد.  به طور کلی گیاه خاکشی برای رشد نیاز کمی به آب دارد. خاکشیر در زبان‌ها و گویش‌های مختلف، به نام‌های گوناگونی خوانده می‌شود. این گیاه در گویش اصفهانی «خاکشیر»، به شیرازی «شفترک»، در زبان ترکی «شیوران»، به لهجه تبریزی «سوردن»، به فارسی «خاکچی» یا «تخم شهوه» و در مازندرانی «شلم بی» خوانده می‌شود. این گیاه در زبان عربی به «خبه» و «بذر الخمخم» معروف است. خاکشیر به صورت خودرو در کنار جاده‌ها و اماکن غیرزراعی و نسبتاً مرطوب دیده می‌شود اما رویشگاه آن در ایران غالباً نواحی شمالی کشور، رشته‌کوه‌های البرز، استان خراسان جنوبی (شهرستان بشرویه)، استان بوشهر، منطقه بلوچستان در استان سیستان و بلوچستان، منطقه آذربایجان، استان لرستان و استان کرمانشاه می‌باشد. خاکشیر در ایران یا به صورت مستقل یا به صورت مخلوط (همراه با یک محصول دیگر) در زمین کشت می‌شود. 

کاشت گیاه خاکشیر:

از آنجایی که امکان کاشت خاکشیر به صورت دیم میسر است، لذا در پائیز یا در بهار می توان اقدام به کشت خاکشیر نمود. بدین منظور دانه های رسیده خاکشیر را در زمین های دارای نفوذپذیری مناسب می کارند. در صورت وجود رطوبت مناسب و مورد نیاز گیاه سبز شده و به بار می نشیند. مراقبت های به زراعی در افزایش راندمان دانه خاکشیر موثر است. 

برداشت گیاه خاکشیر:

امکان برداشت خاکشیر هم به صورت دستی و هم به صورت مکانیزه با کمباین وجود دارد. لازم به ذکر است که قبل از خشک شدن کامل غلاف ها باید  برداشت انجام شود. عملکرد محصول خاکشیر بین 500 الی 700 کیلو در هکتار می باشد.