آویشن شیرازی

نام علمی آویشن شیرازی: Zataria moltiflora

درصد خلوص آویشن شیرازی: ۹۶ درصد

درصد قوه نامیه بذر آویشن شیرازی: ۹۰ درصد

وزن هزاردانه آویشن شیرازی:  ۰/۱ گرم

اندام دارويي:

قسمت‌های دارويي اين گياه،سرشاخه‌های آن و برگ خشک‌شده آن ميباشد.

پراكنش جغرافيايي:

اين گياه پراكندگي محدودي درجهان دارد و منحصراً در ايران،افغانستان و پاكستان می‌روید. پراكندگي آن در ايران نيز محدود به مناطق اصفهان،لرستان،خوزستان،يزد،فارس،كرمان، بندرعباس،بلوچستان و خراسان ميباشد. 

عموماً نام فارسی آویشن به گونه های جنس Thymus اطلاق می شود، ولی استثنائاً نام آویشن شیرازی به گیاه Zataria هم گفته می شود امّا این آویشن بدلیل استفاده بعنوان ادویه هم استفاده داروئی و دارا بودن عطر و طعم بسیار خوب مورد اقبال داخل و خارج کشور بوده و کشورهای حوزه خلیج فارس بسیار خواهان آن هستند. برگ های این گیاه غالباً خاصیت درمانی دارند و ضد اسپاسم برونشها بوده و خلط آور است. اثر ضد سرفه داشته واثرات ضد باکتری و ضد قارچی فراوان دارد. ترکیبات اسانس آن تیمول ها و کاروکرول می باشد و به همین دلیل در زکام مجاری تنفسی فوقانی قابل توصیه است. 

کاشت آن بسیار مقرون بصرفه بوده، زیرا قیمت برگ آن در سالهای اخیر افزایشی بوده و در حال حاضر بسیار مقرون بصرفه  است. امّا برای کاشت آن بایستی بذر آنرا در سینی های کشت یا خزانه کشت نمود و سپس بعد از 2 ماه تا 5/2 ماه به زمین اصلی منتقل نمود. وزن هزار دانه آویشن کمتر از 0/1 گرم است و حدود 11000 عدد بذر یک گرم است. بنابر این با توجه به اینکه ما در هر متر مربع 3 تا 4 بوته باید داشته باشیم در مجموع برای هر هکتار 40000 عدد بذر نیاز داریم. امّا با توجه به ویگور و بنیه بذر حدود 100000 عدد بذر استفاده می شود. لذا مقدار 10 تا 20 گرم بذر برای هکتار کافی است. امّا با توجه به ریز بودن بذر و اینکه نمی توان در کاشت دقت نمود و شاید چندین برابر مورد نیاز بذر مصرف شود. شرکت پاکان بذر اصفهان اقدام به پلت نمودن بذر نموده  و حجم بذر 45 برابر بزرگ شده و درحال حاضر در بسته بندیهای 1000 عددی، 5000 عددی، 10000 عددی عرضه می شود. با این فنآوری یعنی پوشش دار کردن بذر علاوه به صرفه جوئی در میزان بذر سرعت جوانه زنی و میزان جوانه زنی افزایش یافته و دقت در انجام کشت هم به نحو چشمگیری افزایش می یابد.

مشتریان عزیز میتوانند بذر پلت شده آویشن شیرازی را با رنگ زرد و در بسته بندیهای استاندارد باقوه نامیه 85% وخلوص100% مطابق تصویر زیر از پاکان بذر اصفهان درخواست نمایند.

كاشت،داشت و برداشت آویشن شیرازی:

الف - كاشت آویشن شیرازی:

آويشن ازطريق بذر،قلمه و تقسيم بوته تكثير می‌شود. عدم يكنواختي پوشش مزرعه همواره به عنوان يك مشكل دركشت مستقيم بذر ميباشد به همين خاطر روش كشت ديگري ارائه می‌شود كه توليد نشاء بذري در بستر گلخانه و سپس انتقال نشاءها به مزرعه است زمان مناسب براي كشت بذر درخزانه اواخر اسفند ميباشد و در زمان انتقال،ارتفاع نشاءها  ۱۰ تا ۱۵ سانتيمتر ميباشد.

ب- مرحله داشت:

با توجه به اينكه آويشن به مدت طولاني در زمين باقي مي ماند برنامه‌ ریزی براي کود دهی آن حائز اهميت است. با مصرف ميزان مناسب كود دامي پوسيده (تقریبا ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار) قبل از كشت بايستي تأمين نياز غذايي آنرا تضمين كرد.

به طور معمول در فصل بهار قبل از كشت۵۰ تا۸۰ كيلوگرم در هكتار  اكسيد پتاس به همراه۴۰ تا۶۰ كيلوگرم در هكتار ازت در اختيار گياهان قرار ميگيرد. از سال دوم،قبل از وجين علف‌های هرز همه ساله در فصل بهار بايد ۳۰تا۵۰ كيلوگرم درهكتار ازت در اختیار گياهان قرار گيرد. مبارزه با علف‌های هرز يكي ديگر از عمليات داشت ميباشد.

ج- برداشت آویشن شیرازی:

برداشت آويشن،نقطه بحراني در مديريت زراعي اين گياه محسوب می‌شود. به طوركلي،بهترين زمان جمع آوري اندام رويشي (برگها و ساقه هاي جوان) حاوي مواد مؤثر هنگامي است كه گياه درمرحله گلزايي باشد.

د - عمليات پس از برداشت شیرازی:

به طور معمول آويشن در حجم زياد در آفتاب خشك ميشده اما كيفيت محصول نهايي بسيار كم بوده است. با استفاده از خشك كردن مصنوعي ميتوان كيفيت محصول راكنترل كرد. به عبارت ديگر،يك خشك كن با جريان هواي تحت فشار مناسب ميباشد. آويشن بايستي در دماي پايين تر از ۴۰درجه سانتيگراد براي كاهش اتلاف عطر در جريان تبخير،خشك شود و رنگ سبزخود را حفظ كند. محصول خشک‌شده بايد  پروسه جدا كردن برگ ازساقه ها و غربال كردن را براي حذف گرد و غبار طي كند تا محصول يكنواختي توليد شود.